Όταν παρακολουθούμε διάφορα video ζωγραφικής με ακουαρέλα παρατηρούμε πως σε μερικά από αυτά ο ζωγράφος ξεκινάει πάντα με σχέδιο ενώ σε άλλα ξεκινάει απ’ ευθείας με το πινέλο. Και μάλιστα κάποια από τα έργα που ολοκληρώνονται χωρίς σχέδιο μας αρέσουν περισσότερο από τα άλλα που ξεκινούν με σχέδιο.
Μπαίνει επομένως το ερώτημα: Είναι απαραίτητο να κάνουμε σχέδιο στην ακουαρέλα;
Γνωρίζουμε ότι το σχέδιο στην νατουραλιστική απεικόνιση των αντικειμένων εξυπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς. Οι μαέστροι της ζωγραφικής ξεκινούν πάντα με σχέδιο. Η τοποθέτηση του κυρίου θέματος στην επιφάνεια εργασίας, η πιθανή χρήση της κλασσικής προοπτικής, η απαιτούμενη ακρίβεια κάποιων διαστάσεων, η τοποθέτηση χρωματικών και τονικών εντάσεων σε συγκεκριμένα σημεία επιβάλλουν το ξεκίνημα με σχέδιο. Σε πολλές πολλές μάλιστα περιπτώσεις ο ζωγράφος πριν αγγίξει το πινέλο φτιάχνει περισσότερα από ένα σχέδια και επιλέγει εκείνο που τον ικανοποιεί περισσότερο.
Το σχέδιο στην ακουαρέλα μπορεί να γίνει με απαλές γραμμές πάνω στο χαρτί είτε με κοινό μαλακό μολύβι (για να σβήνει εύκολα) είτε με μολύβι-γραφίτη, που διαλύεται με το νερό. Το αν θέλουμε να φαίνονται όλες ή κάποιες γραμμές του σχεδίου
είναι κάθε φορά προσωπική απόφαση του ζωγράφου. Στο τελικό αποτέλεσμα μπορεί κάποιες γραμμές να “προσθέτουν” ή αντίθετα να ενοχλούν στο μάτι.
Ο ζωγράφος μπορεί να ξεκινάει “σχεδιάζοντας” ακόμη και με χοντρό πινέλο και αραιωμένο χρώμα απ ευθείας πάνω στο χαρτί. Το σχέδιο που κάνει σ΄ αυτή την περίπτωση δεν είναι γραμμικό αλλά καλύπτει την επιφάνεια με απαλές χρωματιστές φόρμες. Λόγω του ότι τα χρώματα της ακουαρέλας δημιουργούν διαφανείς επιφάνειες οι φόρμες αυτές μπορεί στην πορεία να τροποποιηθούν με διάφορες επικαλύψεις. Στο μάτι ενός αρχάριου μαθητή μπορεί να δοθεί η εντύπωση ότι επειδή ο ζωγράφος δεν χρησιμοποιεί μολύβι δεν κάνει σχέδιο. Με τον καιρό θα καταλάβει όχι μόνο τί κάνει και πώς το κάνει ο ζωγράφος αλλά τί σκέφτεται πριν κάθε πινελιά.
Ακόμη και στην περίπτωση που οι πινελιές ενός ζωγράφου μας βεβαιώνουν ότι δεν χρησιμοποιεί σχέδιο, κατά βάση εξ αιτίας της μεγάλης πείρας του σε παρόμοια έργα έχει ήδη στο μυαλό του ολοκληρωμένο το έργο και απλά “αντιγράφει” το σχέδιο του μυαλού του. Για να φτάσει όμως ένας ζωγράφος σ’ αυτό το επίπεδο, πρέπει να έχει αποκτήσει μεγάλη πείρα.
Συμπερασματικά λοιπόν μπορούμε να πούμε πως στην καθ’ οιονδήποτε τρόπο απεικόνιση της αντικειμενικής πραγματικότητας το σχέδιο μας βοηθάει να αποφεύγουμε τις διορθώσεις που “κουράζουν” ή “λασπώνουν” ένα έργο ώστε να έχουμε ένα καλύτερο τελικό αποτέλεσμα.
Οι δημοσιεύσεις μας είναι παρατηρήσεις και σκέψεις που κάνουμε καθώς ζωγραφίζουμε. Σκοπός είναι να βελτιώσουμε την τεχνική μας και για να πειραματιστούμε με διαφορετικά υλικά και τεχνικές για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Μπορεί επίσης οι σημειώσεις μας να αποτελέσουν κίνητρο για να παρακολουθήσουμε μαθήματα από χιλιάδες ζωγράφους που διδάσκουν τεχνικές ζωγραφικής στο ίντερνετ.