Χρήσιμο εργαλείο για την τεκμηρίωση επιχειρημάτων είναι η αναφορά σε γραπτά και προφορικά κείμενα προσώπων της επιστήμης, της τέχνης, της πολιτικής και γενικότερα γνωστών προσώπων της ιστορίας.
Το απομονωμένο τμήμα του κειμένου στο οποίο αναφερόμαστε είναι γνωστό σαν επιλεγμένο απόσπασμα, ή τσιτάτο. Ο όρος τσιτάτο προέρχεται από τη λατινογενή λέξη citatus.
Τσιτάτα και επιστήμη
Αυτή καθαυτή η χρήση επιλεγμένων αποσπασμάτων κειμένων όχι μόνο δεν είναι επιλήψιμη αλλά βοηθάει στην εννοιολογική, επιστημονική, ιστορική και αποδεικτική δυναμική απόψεων, ιδεών, μελετών και θεωριών. Όλες οι επιστήμες στηρίζονται σε προηγούμενες εργασίες, θεωρίες, πορίσματα, και συμπεράσματα. Δεν υπάρχει παρθενογένεση ακόμη και των πιο μεγαλοφυών θεωριών. Η οποιαδήποτε σημαντική ανακάλυψη ή εφεύρεση στηρίζεται στην προγενέστερη γνώση της ανθρωπότητας. Η επιστημονική χρησιμοποίηση επιλεγμένων αποσπασμάτων και απόψεων δεν είναι απλή υπόθεση. Έχει μεγάλη σημασία τι θα χρησιμοποιήσει κανείς και σε ποια περίπτωση θα το χρησιμοποιήσει. Απαιτεί ολόπλευρη και βαθιά γνώση του αντικειμένου, διαφορετικά η ελλιπής κατανόηση θεωριών και εννοιών, και η επιφανειακή επισκόπησή τους, μπορεί να οδηγήσει σε λαθεμένα συμπεράσματα, σε άτοπη και άκαιρη χρήση των τσιτάτων.
Τσιτάτα και προπαγάνδα
Στην προπαγάνδα τα τσιτάτα είναι αποσπάσματα κειμένων που χρησιμοποιούνται για να διαστρεβλώσουν μια πολιτική έννοια, να συκοφαντήσουν δημόσια πρόσωπα και πολιτικούς αντιπάλους. Γίνεται προσπάθεια, ώστε ο στόχος της προπαγάνδας να αποδεχθεί το μήνυμα του προπαγανδιστή σα δικό του πιστεύω.
Ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι η χρήση τσιτάτων αποτελεί μία συνειδητή επιχείρηση ωραιοποίησης και προβολής αντιεπιστημονικών, ψευδών, αντιλαϊκών, απόψεων. Χρησιμεύουν στη συνειδητή αλλοίωση, διαστρέβλωση και συκοφάντηση ιδεολογιών, απόψεων και προσώπων. Γίνονται καθημερινό εργαλείο και συγκαταλέγεται στις τεχνικές της αστικής προπαγάνδας και χρησιμεύει σαν άλλοθι για τη λήψη των πιο αντιλαϊκών μέτρων.
Η εφαρμογή αυτής της τεχνικής δεν είναι εύκολα διακριτή. Μερικές φορές είναι εκλεπτυσμένη και κινείται στο χώρο των φιλοσοφικών και ψυχολογικών απόψεων, της ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Ακόμη όμως και όταν είναι χοντροκομμένη δεν είναι εύκολο να γίνει αντιληπτή διότι απαιτεί ειδικές γνώσεις και πείρα, που δεν έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι.
Ένα παράδειγμα
Ας πάρουμε για παράδειγμα τη φράση “Ο στρατηγικός στόχος του ΚΚΕ είναι η κατάκτηση της επαναστατικής εργατικής εξουσίας, της δικτατορίας του προλεταριάτου, για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση ως ανώριμη βαθμίδα της κομμουνιστικής κοινωνίας. Η επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα θα είναι σοσιαλιστική.“ Η υπογράμμιση της λέξης δικτατορίας ανήκει στον εθνικιστή προπαγανδιστή. Η προπαγάνδα του στηρίζεται σ΄ αυτή τη λέξη.
Η έννοια της “δικτατορίας του προλεταριάτου”, έχει σαφέστατο ορισμό χρησιμοποιείται εδώ και ενάμισι αιώνα για την πιο αντιλαϊκή προπαγάνδα. Η υπογραμμισμένη λέξη “δικτατορία” είναι ιστορικά συνδεδεμένη με τις πιο μαύρες εποχές της σύγχρονης ιστορίας. Η δικτατορία του Χίτλερ είναι συνυφασμένη με τον Β παγκόσμιο πόλεμο και τα πιο στυγνά εγκλήματα. Οι δικτατορίες του Φράνκο, το Σαλαζάρ, του Πινοσέτ, του Μεταξά, της 21ης Απριλίου είναι συνδεδεμένες με δολοφονίες, φυλακίσεις, εξορίες καθώς και με κατάργηση των στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επικράτηση της εργοδοτικής ασυδοσίας, τρομοκρατία του λαού.
Η σημασία της δεύτερης λέξης “προλεταριάτο” παραμένει άγνωστη στην τεράστια πλειοψηφία του λαού. Στην αρχική της χρήση σήμαινε την έλλειψη ιδιοκτησίας ενώ στη μαρξιστική ορολογία έχει τον σαφή ορισμό της έλλειψης ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, δηλαδή στα μηχανήματα, τα εργαλεία και τις πρώτες ύλες, που ανήκουν στους κεφαλαιοκράτες και χρησιμοποιούνται από τους εργάτες στην παραγωγή αγαθών. Δεν έχει καμία σχέση με την ιδιοκτησία προσωπικών ειδών, κατοικίας και οποιουδήποτε άλλου είδους ατομικής χρήσης.
Η σύνθεση των δύο λέξεων, η δικτατορία του προλεταριάτου για μεν τη μαρξιστική ιδεολογία σημαίνει την αντιμετώπιση της εγκληματικής βίας που χρησιμοποιεί η αστική τάξη όταν χάσει την πολιτική της εξουσία ενώ για τους μαέστρους της διαστρέβλωσης της ιστορικής αυτής αναγκαιότητας και αλήθειας σημαίνει “όταν θα έρθουν οι κομμουνιστές στην εξουσία θα χρησιμοποιήσουν ναζιστικές μεθόδους για να καταργήσουν τις ατομικές ελευθερίες και να πάρουν σπίτια, χωράφια, να γκρεμίσουν εκκλησίες κλπ.. Κάνοντας μ΄ αυτή την τεχνική το άσπρο μαύρο γεμίζουν φοβίες τους εργαζόμενους, παραγεμίζουν τα μυαλά τους με διαστρεβλωμένες έννοιες και απονευρώνουν τους αγώνες ακόμη κι αυτών που δεν αντέχουν την καπιταλιστική βία.
Τσιτάτα και ΜΜΕ
Δεν υπάρχει ούτε ένα μέσο αστικής προπαγάνδας που να μη χρησιμοποιούνται τσιτάτα για τη διαστρέβλωση της μαρξιστικής ιδεολογίας και σκέψης. Από την παιδεία και τη θρησκευτική κατήχηση, μέχρι τους χώρους εργασίας, διασκέδασης και όλα τα αστικά ΜΜΕ τα τσιτάτα συσκοτίζουν, διαστρεβλώνουν, συκοφαντούν και αποπροσανατολίζουν κάθε αλήθεια που οδηγεί στην ιδεολογική χειραφέτηση της εργατικής τάξης.
Στο ίντερνετ τσιτάτα από αρχαίους φιλοσόφους, όπως ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, οι μεγάλοι υλιστές φιλόσοφοι, χρησιμοποιούνται από τον πρόεδρο Ομπάμα μέχρι τον τελευταίο δημοσιογράφο για να αποδείξουν την αναγκαιότητα επιβολής της φορολογίας και γενικότερα της αντεργατικής επιδρομής μέσω μνημονίων.
Τσιτάτα από μεγαλοφυΐες της επιστήμης και της τέχνης, όπως ο Αϊνστάιν και ο Πικάσο πέφτοντας στα χέρια της πιο εκλεπτυσμένης αντιδραστικής προπαγάνδας μετατρέπονται σε ισχυρά ιδεολογικά πυρά των αρχιτεκτόνων του ψυχολογικού πολέμου”.