Όλα τα θέματα δεν έχουν το ίδιο βάρος για όλους τους ανθρώπους. Αυτά που είναι σημαντικά για την αστική τάξη δεν είναι σημαντικά για το λαό και αντίστροφα.
Για την αστική τάξη σημαντικό είναι ότι εξυπηρετεί την κερδοφορία του κεφαλαίου. Για το λαό σημαντικό είναι ότι ανεβάζει το βιωτικό του επίπεδο, ότι βοηθά τον αγώνα του για χειραφέτηση, ότι αναπτερώνει τις ελπίδες του για κοινωνική απελευθέρωση. Επειδή όμως οι μηχανισμοί πληροφόρησης βρίσκονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία στα χέρια της αστικής τάξης, η πληροφόρηση που διοχετεύεται μέσα από άμεσα δελτία ειδήσεων και εκπομπές έμμεσης πληροφόρησης φιλτράρεται με κατάλληλο τρόπο, ώστε να επηρεάζονται αρνητικά τα λαϊκά στρώματα.
Υποβάθμιση προβολής των ταξικών αγώνων
Τα εργατικά ζητήματα, για παράδειγμα, οι απεργιακοί αγώνες, οι νίκες του συνδικαλιστικού κινήματος είναι θέματα που ωριμάζουν τη σκέψη της εργατικής τάξης και ενθαρρύνουν τον αγώνα της. Όταν δεν εξαφανίζονται τελείως υποβαθμίζεται η σημασία τους και καταχωρούνται “στα ψιλά”. Η υποβαθμισμένη πληροφόρηση για τα θέματα που είναι σημαντικά για το λαό συμβάλει στη διαμόρφωση της ψυχολογίας πως η δική τους ζωή, τα δικά τους προβλήματα είναι μικρής σημασίας, πως μόνο τα ζητήματα που προβάλλονται στα πρωτοσέλιδα είναι τα σημαντικά.
Αρκετές φορές τα αιτήματα που εκφράζουν την ανάγκη για βελτίωση της ζωής των εργαζομένων προβάλλονται σύντομα, με αρνητικό τρόπο και χαρακτηρίζονται σαν “συντεχνιακά”. Η εργατική τάξη προβάλλεται σαν άθροισμα συντεχνιών, που αντιστρατεύονται το κοινωνικό συμφέρον. Με αυτή τη λογική οι αγώνες τους όχι μόνο δεν ενδιαφέρουν το “κοινωνικό σύνολο” αλλά χαρακτηρίζονται περιθωριακές και επιζήμιες. Υποβαθμίζονται οι δυνατότητες επίλυσης των λαϊκών προβλημάτων από τις ταξικές δυνάμεις με αντίστοιχη αναβάθμιση εκείνων των πολιτικών που συμφέρουν την άρχουσα τάξη.
Η υποβάθμιση μέσα στην κρίση
Σε συνθήκες κρίσης της ελληνικής οικονομίας η πληροφόρηση στρέφεται στο ύψος των ποσών που θα δανειστεί η “Ελλάδα”, από ποιον οργανισμό και με ποιο επιτόκιο. Η ορθή άποψη, ότι δεν φταίνε οι εργαζόμενοι για το χρέος όχι απλά υποβαθμίζεται αλλά δεν προβάλλεται σχεδόν καθόλου. Οι αγώνες των ταξικών συνδικάτων ενάντια στην κυβερνητική πολιτική αφαίμαξης του λαού αν προβληθούν, προβάλλονται ελάχιστα, τις περισσότερες φορές χωρίς ή με φευγαλέα εικόνα. Δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που οι εικόνες που προβάλλονται δεν ανταποκρίνονται στα σχόλια του παρουσιαστή.
Οι εκπρόσωποι του κόμματος της εργατικής τάξης, που αποκαλύπτουν τις πραγματικές αιτίες των κυκλικών και γενικών κρίσεων του καπιταλισμού έχουν υποβαθμισμένη παρουσία. Πρώτον δεν εμφανίζονται στις περισσότερες συζητήσεις, δεύτερον όταν εμφανίζονται αυτοί που εκφράζουν την αστική άποψη είναι πολλαπλάσιοι, τρίτον ο χρόνος που τους επιτρέπεται να μιλήσουν είναι μικρότερος και τέταρτον συνήθως διακόπτονται από τον τηλεπαρουσιαστή, από διαφημίσεις και άλλες προφάσεις. Αυτή η γενική και ενορχηστρωμένη υποβάθμιση δεν είναι τίποτα άλλο παρά η τεχνική υποβάθμισης της άποψης και της προβολής του αγώνα της πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Υποβάθμιση των κοινωνικών αγώνων.
Οι εκδηλώσεις του Κινήματος Ειρήνης, οι δραστηριότητες των Γυναικείων Οργανώσεων, τα συλλαλητήρια των απεργών σε όλη την Ελλάδα, οι λαϊκές πολιτιστικές εκδηλώσεις, η δράση των λαϊκών επιτροπών υποβαθμίζονται έτσι ώστε είτε να περνούν απαρατήρητες, είτε να δημιουργούν την εντύπωση, πως έχουν δευτερεύουσα σημασία. Η εικόνα που θέλουν να περάσουν τα ΜΜΕ για τους λαϊκούς αγώνες είναι ότι αυτοί εκφράζουν κάποιους “γραφικούς” που διαμαρτύρονται για “κομματικούς λόγους”.
Η υποβάθμιση στην πληροφόρηση των ζητημάτων, που αφορούν τις λαϊκές μάζες πραγματώνεται με την αντίστοιχη αναβάθμιση των θεμάτων που επιλέγει ο μηχανισμός κατασκευής πληροφοριών της αστικής τάξης. Ατέλειωτες ώρες αφιερώνονται για τη μετάδοση και το σχολιασμό μιας φράσης κάποιου Έλληνα ή ξένου πολιτικού, “Εδικοί” αναλυτές, καθηγητές Πανεπιστημίων, μάχιμοι πολιτικοί, αλλά και πολιτικοί, που ανασύρονται από τη ναφθαλίνη κάνουν ατέλειωτες αναλύσεις. Έτσι, στο μυαλό των τηλεθεατών συσσωρεύονται επί μέρους ζητήματα που δεν θίγουν την ουσία με στόχο να μη μπορεί να βγάλουν συμπέρασμα. Η υποβάθμιση των θεμάτων που ενδιαφέρουν το λαό πραγματοποιείται και με την εκτενή προβολή πληροφοριών που αφορούν στη ζωή των αστέρων, της μόδας και του life style.
Σκηνοθετημένες επιλογές
Η υποβάθμιση των θεμάτων μπορεί να συνδέεται και με ειδικές κυβερνητικές αντιλαϊκές επιλογές. Για παράδειγμα κάθε φορά που η κυβέρνηση θέλει να υποβαθμίσει το μέγεθος, τη σημασία και την εμβέλεια μιας πολιτικής ή συνδικαλιστικής διαμαρτυρίας προβάλλονται “επεισόδια” με καλά σκηνοθετημένες “μάχες” ανάμεσα στους “γνωστούς-άγνωστους” κουκουλοφόρους και τα ΜΑΤ. Επαναλαμβάνονται συνεχώς οι πραγματικές καταστροφές που έχουν προκληθεί, και οι διαμαρτυρίες από απελπισμένους μαγαζάτορες που υπέστησαν τις ζημιές.
Το κύριο γεγονός, που είναι η οργανωμένη διαμαρτυρία του λαού για την κυβερνητική πολιτική περνάει σε δεύτερο πλάνο. Οι σκηνοθετημένες “μάχες” όχι μόνο προβάλλονται για να υποβαθμιστεί η λαϊκή διαμαρτυρία αλλά καλλιεργούν στο λαό την απαισιοδοξία και το φόβο μπροστά στις δυνάμεις καταστολής, το δισταγμό και την αποφυγή της συμμετοχής του στους αγώνες για μια άλλη κοινωνία.