Η επανάληψη στην προπαγάνδα είναι μια τεχνική άλλοτε για να αφομοιωθεί μια είδηση και άλλοτε για να γίνει πιστευτό ένα ψέμα. Σύμφωνα με τον Αδόλφο Χίτλερ ακόμη και η σπουδαιότερη τεχνική προπαγάνδας δεν θα στεφθεί από επιτυχία αν δεν εμπεδωθεί με συνεχή επανάληψη.
Σήμερα πολλά μηνύματα, που δέχεται ο εγκέφαλος περνάνε αφιλτράριστα. Η ταχύτητα με την οποία διαδέχεται το ένα το άλλο, δεν αφήνει πολλά χρονικά περιθώρια αξιολόγησής τους. Ιδιαίτερα στην εποχή της πληροφορικής, που υπάρχει ένας πραγματικός καταιγισμός πληροφόρησης, μπορεί κανείς να πέσει εύκολα θύμα. Όσο περισσότερες φορές και από όσο περισσότερες πηγές μεταδίδεται μια είδηση τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει να γίνεται πιστευτή.
Η επανάληψη μιας είδησης με διαφορετικούς τρόπους αποτελεί ένα άριστο εργαλείο ψυχολογικού επηρεασμού. Η πρωινή είδηση στο ραδιόφωνο είναι η ίδια με αυτή που γράφουν οι εφημερίδες, η ίδια με αυτή που αναρτάται σε πολλές ιστοσελίδες, η ίδια που προβάλλουν όλα τα αστικά κανάλια με αποτέλεσμα να γίνεται πιστευτή ακόμη κι αν είναι ψεύτικη. Η ζημιά που θα προκαλέσει εξαρτάται από το περιεχόμενό της.
Πηγές πληροφόρησης
Τα διάφορα τμήματα της αστικής τάξης, ανεξάρτητα από τις επιμέρους διαφορές τους έχουν οργανώσει την πληροφόρηση και προμηθεύονται τις ειδήσεις από τα ίδια κέντρα από το εξωτερικό και την Ελλάδα. Οι ειδήσεις επομένως έρχονται φιλτραρισμένες από τα διεθνή κέντρα παραγωγής, επεξεργασίας και προώθησης των πληροφοριών. Πολλές φορές το ρόλο αυτό τον παίζουν μεγάλα διεθνή κανάλια, που μεταδίδουν τις ειδήσεις δορυφορικά, μερικές φορές μάλιστα “κατ’ αποκλειστικότητα” και αναμεταδίδονται ταχύτατα σε όλο τον κόσμο.
Για τη μονοπώληση της πληροφόρησης οι μεγαλοεκδότες του τύπου, είναι και ιδιοκτήτες τηλεοπτικών σταθμών και ιστοσελίδων ηλεκτρονικής πληροφόρησης. Κάνουν “πρωτοσέλιδα” τις ίδιες ειδήσεις, ώστε να μη μένει περιθώριο στην πλειοψηφία του λαού να ξεφύγει. Διαθέτουν τις ίδιες πηγές πληροφοριών αλλά διαφέρουν στον τρόπο αναμετάδοσης, ο οποίος επιλέγεται ώστε να ταιριάζει στο επίπεδο και στις προτιμήσεις του αγοραστικού κοινού τους. Το ποια πληροφορία είναι είδηση για το λαό και ποια όχι είναι άλλο θέμα, που δεν έχει άμεση σχέση με την επανάληψη.
Τα πρωτοσέλιδα
Το ειδικό βάρος μιας είδησης εξαρτάται από τη σειρά παρουσίασής της στα ΜΜΕ. Τα “πρωτοσέλιδα”, ανεξάρτητα από το αν παρουσιάζουν θετικά ή αρνητικά μια είδηση, της προσδίδουν κύρος. Αυτή η συγχρονισμένη παράλληλη παρουσίαση είναι και ένας τρόπος αφομοίωσης της είδησης. Μερικά πρωτοσέλιδα για παράδειγμα αναφέρουν σαν “κυβερνητικό λάθος” τη θέσπιση νέων μέτρων εις βάρος του λαού, ενώ άλλα χαρακτηρίζουν τα ίδια μέτρα σαν “μονόδρομο” για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την ανάκαμψη της οικονομίας.
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η επανάληψη της είδησης περνάει το μήνυμα ότι τα αντιλαϊκά μέτρα θα ληφθούν. Αυτό έχει σε τελευταία ανάλυση σημασία για το κεφάλαιο. Η διαφορετικότητα δεν αδυνατίζει την ισχύ της, αλλά την πολλαπλασιάζει. Όσο περισσότερες φορές, με όσο περισσότερους τρόπους και από όσο περισσότερες πηγές διοχετεύεται μια είδηση τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να δράσει αποτελεσματικά στο μυαλό και τη συνείδηση των ανθρώπων το λαού.