Οι αυξημένες ανάγκες της παραγωγής οδήγησαν στην ανύψωση του μορφωτικού επιπέδου των εργαζομένων. Αυτό όμως είχε αρνητικές συνέπειες για την αστική προπαγάνδα: Όσο οι πνευματικές ικανότητες των ανθρώπων αναπτύσσονται τόσο λιγότερα αποτελέσματα έχει η ορθολογική ιδεολογική αντιπαράθεση και η “χοντροκομμένη” προπαγάνδα.
Η ανάπτυξη της ψυχανάλυσης ενίσχυσε τις δυνατότητες της αστικής προπαγάνδας. Η γνώση του τρόπου λειτουργίας του εγκεφάλου, της συνείδησης και των ενστίκτων χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία πιο “επιστημονικών”, πιο εκλεπτυσμένων μεθόδων προπαγάνδας.
Τα συμπεράσματα από τις ψυχαναλυτικές έρευνες, που πραγματοποιήθηκαν ιδιαίτερα από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, έγιναν πολύ δημοφιλή. Πειράματα και μελέτες πάνω στη συμπεριφορά των ανθρώπων γενικεύθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν για να ερμηνεύσουν την ανθρώπινη δράση, τόσο σε μεμονωμένα άτομα, όσο και σε ομάδες ατόμων. Αρχικά κέντρο μελέτης της ψυχαναλυτικής φιλολογίας ήταν η Ευρώπη, αλλά με τη μετανάστευση των Ευρωπαίων επιστημόνων μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ.
Βασικό σημείο των ψυχαναλυτικών θεωριών είναι η αντίληψη πως η ανάπτυξη της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς του ανθρώπου καθορίζεται από γεγονότα της παιδικής του ηλικίας, πως το υποσυνείδητό του κρύβει απωθημένα ένστικτα, τα οποία απελευθερώνονται μόνο αν ανασυρθούν με διάφορες ψυχολογικές μεθόδους και μεταφερθούν στο συνειδητό. Βάσει των θεωριών αυτών, όταν το άτομο βρεθεί μέσα σε ένα πλήθος ανθρώπων, που αποτελείται από ετερογενή στοιχεία χάνει την προσωπικότητά του, τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και οδηγείται προς την κατεύθυνση που επιδιώκει ο ηγέτης, ο χειραγωγός, ο προπαγανδιστής, που παίζει το ρόλο του “υπνωτιστή” του πλήθους.
Τα πορίσματα αυτών των θεωριών όχι μόνο βοήθησαν στην αναβάθμιση των Ψυχολογικών Τεχνικών της αστικής Προπαγάνδας αλλά δημιουργούν μεγάλη σύγχυση στο λαό, διότι παραπέμπουν τη λύση του κοινωνικού προβλήματος στην αντιμετώπιση υπερφυσικών, σκοτεινών και ανεξήγητων δυνάμεων.