Η αστική τάξη βρίσκεται σε ένα διαρκή πόλεμο με τις τάξεις που εκμεταλλεύεται, οι οποίες όμως μέσα από τις νίκες και τις ήττες τους αποκτούν όλο και μεγαλύτερη γνώση και πείρα στον αγώνα τους για χειραφέτηση.
Όλες οι προσπάθειες των απολογητών της αστικής τάξης για να εφευρεθεί ένα άλλο κοινωνικό σύστημα, που να γεφυρώνει τον καπιταλισμό με το σοσιαλισμό έχουν αποτύχει. Τέτοιοι “τρίτοι δρόμοι” για μια δήθεν καλύτερη, δικαιότερη, πιο ανθρώπινη κοινωνία κατά καιρούς εξακολούθησαν να “εφευρίσκονται” και όλοι τους στηρίζονται στην αποδοχή της οικονομίας της αγοράς, δηλαδή του εκμεταλλευτικού χαρακτήρα του συστήματος. Εξ αιτίας αυτής τη αντιεπιστημονικής προσέγγισης στα ανθρώπινα προβλήματα όλες αυτές οι προσπάθειες οδηγήθηκαν σε αδιέξοδα.
Οι προτεινόμενοι “νέοι” δρόμοι είναι παλιές αποτυχημένες συνταγές προσαρμοσμένες στις σύγχρονες ανάγκες. Τα ίδια επιχειρήματα προβάλλονται με αναπαλαιωμένα χαρακτηριστικά από εκάστοτε σωτήρες. Επειδή δεν ξεφεύγουν από την εκμεταλλευτική ουσία του καπιταλισμού, αδυνατούν να δώσουν φιλολαϊκές λύσεις στα γενικά προβλήματα της κοινωνίας. Ο παραγόμενος πλούτος εξακολουθεί να συγκεντρώνεται σε ολοένα και λιγότερα χέρια, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας εξακολουθεί να ζει σε συνθήκες φτώχειας.
Τα τμήματα του λαού που στηρίζουν τις ελπίδες τους σε τριτοδρομικές εναλλακτικές πολιτικές εξακολουθούν να πέφτουν θύματα του Ψυχολογικού Πολέμου. Οι ελπίδες τους προσωρινά αναθερμαίνονται αλλά σύντομα μετατρέπονται σε απογοήτευση και απελπισία. Τέτοιες λύσεις αποδέχθηκε ο ελληνικός λαός στο τέλος του 20ου αιώνα με τα τριτοδρομικά “οράματα” του ΠΑΣΟΚ και στην αρχή του 21ου αιώνα με παρόμοια “οράματα” του ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα ακόμη και οι επόμενες γενιές να συνεχίζουν να πληρώνουν τις “εθνοσωτήριες” αυταπάτες.
Για να σταματήσει να πέφτει ο λαός στις παγίδες που του στήνει η αστική τάξη, είναι ανάγκη πριν δοκιμάσει μια “νέα” λύση να εστιάζει την προσοχή στο χαρακτήρα του κοινωνικού συστήματος που προτείνεται, δηλαδή να εξετάζει αν διατηρεί την εκμεταλλευτική του βάση. Με τον τρόπο αυτό θα αποκτά αντισώματα για την επιτυχή αντιμετώπιση των αναπαλαιωμένων μεθόδων χειραγώγησης.
Η Ευαισθητοποίηση στα νέα όπλα του Ψυχολογικού Πολέμου
Οι σημερινές δυσκολίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να έχουν διαφορετική μορφή από τις παλιές αλλά δεν έχουν διαφορετικό περιεχόμενο. Είναι κοινό μυστικό ότι με τη χρήση των νέων τεχνολογιών το αρχείο με τους ογκώδεις και δύσχρηστους φακέλους των αγωνιστών, αντικαταστάθηκε από το ηλεκτρονικό φακέλωμα Ο συνδυασμός μάλιστα της ψηφιακής τεχνολογίας με τις τηλεπικοινωνίες έχει δημιουργήσει έναν ηλεκτρονικό χαφιέ, που καταγράφει τα χαρακτηριστικά, τις προτιμήσεις και τις συμπεριφορές των ανθρώπων. Έχουν γίνει καταγγελίες για σκουπιδοτενεκέδες-χαφιέδες που τοποθέτησε μια εταιρία στο Λονδίνο, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να συλλέγουν προσωπικά δεδομένα των περαστικών, υποκλέπτοντας στοιχεία από τα λεγόμενα «έξυπνα τηλέφωνα» (smartphones).
Οι συγκεκριμένοι κάδοι τοποθετήθηκαν πριν την Ολυμπιάδα του 2012. Δοκιμάστηκαν και στη συλλογή δεδομένων από τα smartphones των περαστικών. Μάλιστα, σε διάστημα μίας εβδομάδας, κατέγραψαν περισσότερα από 500.000 τηλέφωνα! Σύμφωνα με την εταιρεία που τους κατασκευάζει, οι σκουπιδοτενεκέδες αυτοί «παρέχουν μια εικόνα με τα σημεία εισόδου και εξόδου, το χρόνο που πέρασαν από ένα σημείο και τα κέντρα ενδιαφέροντος» των χρηστών των «έξυπνων τηλεφώνων».
Η συλλογή και το φιλτράρισμα των πληροφοριών εξυπηρετεί όχι μόνο το σύγχρονο μάρκετινγκ αλλά και τους τρόπους χειραγώγησης των απλών ανθρώπων. Την προστασία των προσωπικών δεδομένων δεν μπορεί να εγγυηθεί πλέον ούτε η σταθερή τηλεφωνία, η οποία χρησιμοποιεί ολοένα και περισσότερο την τεχνολογία της ψηφιακής μετάδοσης δεδομένων.
Οι αντίστοιχες μέθοδοι συγκέντρωσης πληροφοριών που εφαρμόσθηκαν στον 20ο αιώνα είχαν τα ίδια αποτελέσματα, παρόλον ότι σε σύγκριση με τις σημερινές μεθόδους θεωρούνται ξεπερασμένες. Τόσο οι παλιές, όσο και οι καινούργιες μέθοδοι έχουν τους ίδιους στόχους και εξυπηρετούν τους ίδιους σκοπούς της αστικής τάξης.
Δεν υπάρχει τομέας της προπαγάνδας που να μην αναβαθμίζεται διαρκώς με τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος αναβαθμίζει διαρκώς τα εργαλεία του Ψυχολογικού Πολέμου Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να ενοχοποιηθούν οι εφευρέσεις και οι ανακαλύψεις της επιστήμης και της σύγχρονης τεχνολογίας. Όσο υπάρχει ο καπιταλισμός η αντιπαράθεση θα διεξάγεται με τον ίδιο τρόπο: Από τη μια μεριά η αστική τάξη θα αναβαθμίζει το οπλοστάσιό της με μοναδικό στόχο τη διατήρηση της εκμετάλλευσης και από την άλλη η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της, που θα αμύνονται αναβαθμίζοντας την επιστημονική γνώση και εμπειρία τους. Ένοχος θα παραμένει το κοινωνικό σύστημα που από τη φύση του βάζει την επιστήμη και την τεχνολογία στην υπηρεσία του καπιταλιστικού κέρδους και αυτό θα ισχύει μέχρι την ανατροπή του.
Η ανάγκη αντιμετώπισης του Ψυχολογικού Πολέμου
Με κάθε τρόπο θα πρέπει να γνωστοποιείται σε όλο και πλατύτερα στρώματα η ζημιά που προκαλεί ο Ψυχολογικός Πόλεμος στη νόηση και τη συνείδηση. Να αποκαλύπτεται ότι δεν είναι επικίνδυνη μόνο η κάθετη προπαγάνδα που προέρχεται από τα ΜΜΕ, αλλά εξ ίσου επικίνδυνη και ακόμα πιο ύπουλη είναι η οριζόντια προπαγάνδα, που διακινείται από φίλο σε φίλο, από συγγενή σε συγγενή μέσα από τις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο.
Επιπλέον θα πρέπει να αναπτυχθεί η ευαισθησία στην προπαγάνδα που κρύβεται μέσα στην απλή πληροφόρηση, αυτή που οι Αμερικανοί ονομάζουνinfoganda. Στην πολιτική αργκό από τη δεκαετία του 1950 έχει καθιερωθεί ο όρος “χρήσιμοι ηλίθιοι” ή πιο κομψά αυτοί που ονομάζονται “χρήσιμοι αθώοι”. Έτσι ονομάζονται από τους Αμερικανούς οι αναγνώστες, οι τηλεθεατές, οι χρήστες των Η/Υ που δέχονται ακούσια προπαγανδιστικά μηνύματα από τα κέντρα κατασκευής προπαγάνδας και απερίσκεπτα τα προωθούν χωρίς να έχουν αντιληφθεί το πραγματικό τους περιεχόμενο.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι στον Ψυχολογικό Πόλεμο δεν υπάρχουν δύο παρόμοια αντίθετα ιδεολογικά στρατόπεδα. Από τη μια μεριά υπάρχει ένα μόνιμα επιτιθέμενο, που καθοδηγείται και στηρίζεται από μια μικρή μειοψηφία εκμεταλλευτών και από την άλλη ένα αμυνόμενο, που πρέπει να συνειδητοποιηθεί και να εξοπλισθεί ιδεολογικά ώστε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του πολέμου αυτού ώστε να καταφέρει να κάνει την τελική του “έφοδο στον ουρανό”.
Ο Ψυχολογικός Πόλεμος από τη φύση του έχει εχθρό τη διάδοση της αλήθειας, που αποκαλύπτει τις πραγματικές αιτίες των κοινωνικών προβλημάτων και βοηθάει στην επίλυσή τους στη βάση της επιστήμης του διαλεκτικού υλισμού. Ο Μπέρτολ Μπρεχτ έγραφε ότι όποιος σήμερα θέλει να πολεμήσει την ψευτιά και την αμάθεια και να γράφει την αλήθεια έχει να ξεπεράσει το λιγότερο πέντε δυσκολίες. Πρέπει να έχει:
-
το θάρρος να γράφει την αλήθεια παρόλο που παντού την καταπνίγουν
-
την εξυπνάδα να την αναγνωρίσει παρόλο που τη σκεπάζουν παντού
-
την τέχνη να την κάνει ευκολομεταχείριστη σαν όπλο
-
την κρίση να διαλέξει εκείνους που στα χέρια τους η αλήθεια θ’ αποχτήσει δύναμη
-
την πονηριά να τη διαδώσει ανάμεσα τους.
Αυτές οι δυσκολίες δεν προβληματίζουν μόνο αυτόν που εκφράζει την αλήθεια, αλλά και όσους αναζητούν την αλήθεια. Για την ανακάλυψη της αλήθειας σε θεωρητικό επίπεδο είναι αναγκαία η θεωρητική μελέτη του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού. Η μελέτη όμως αυτή θα είναι ανώφελη και θα οδηγήσει σε αδιέξοδα αν δεν παίρνει υπόψη της τα ιστορικά διδάγματα της ταξικής πάλης. Η θεωρία δηλαδή πρέπει να επαληθεύεται διαρκώς στην πράξη. Στον ταξικό όμως αγώνα εισέρχονται νέες δυνάμεις, χωρίς βαθύτερες θεωρητικές γνώσεις και με περιορισμένη εμπειρία. Δεν αποκλείεται να είναι σε κάποιο βαθμό μπολιασμένες από τους ιούς του Ψυχολογικού Πολέμου, να ταλαντεύονται και να μεταδίδουν τις αυταπάτες, τις προκαταλήψεις, τα στερεότυπα και τις φοβίες τους στους συναγωνιστές τους. Για την αντιμετώπιση όλων αυτών των κινδύνων, είναι ανάγκη, παράλληλα με τη θεωρητική κατάρτιση να αναπτύσσεται και η ευαισθητοποίηση στις τεχνικές του Ψυχολογικού Πολέμου.