Και σήμερα μας διδάσκουν να είμαστε ταπεινοί, να μη σηκώνουμε το κεφάλι ψηλά, διότι οι ταπεινοί “υψωθήσονται”. Η συμβουλή δεν είναι καινούργια. Κάτι αντίστοιχο συμβούλευε στην εποχή του και ο αρχαίος Έλληνας συγγραφέας Μένανδρος, με τη δικαιολογία ότι είμαστε θνητοί, πεπερασμένοι. Κάτι δεν πάει καλά μ’ αυτή την παραίνεση, διότι η ιστορία έχει αποδείξει ότι ο άνθρωπος με το να κοιτάζει ψηλά, με το να βάζει στόχους υψηλότερους από το μπόι του έφτασε στ’ αστέρια. Ότι έχει καταφέρει μέχρι σήμερα ο άνθρωπος το έχει καταφέρει με το βλέμμα ψηλά. Ας θυμηθούμε πως σύμφωνα με το μύθο του Ίκαρου, προσπάθησε πριν μερικές χιλιάδες χρόνια να πετάξει. Τα κατάφερε μόλις στα μέσα του 19ου αιώνα. Πάλεψε και τα κατάφερε. Γιατί λοιπόν ο Μένανδρος είχε αυτή την άποψη;
Στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ, τα πολυτάραχα χρόνια της μετάβασης στην ελληνιστική περίοδο, σε μια εποχή παρακμής και σήψης, όπου η πόλη κράτος είχε χάσει την παλιά της αίγλη ο Δήμος είχε γίνει πραγματικός όχλος χωρίς προσωπικότητα και γνώμη, Η μεγάλη πλειοψηφία του λαού αποτελούνταν από τους δούλους και το 60% των ελεύθερων πολιτών που δεν είχαν περιουσία πάνω από 2.000 δραχμές, έχαναν τα πολιτικά τους δικαιώματα και έπεφταν σε κατάσταση δουλείας λόγω ανέχειας και φτώχειας. Η κοινωνική θέση του ατόμου εξαρτιόταν αποκλειστικά από την οικονομική του κατάσταση. Φυσικό λοιπόν ο Μένανδρος παιδί της εποχής του να θεωρεί ότι δεν ήταν δυνατόν ο άνθρωπος να διαπνέεται από υψηλές ιδέες και να μπορεί να μεγαλουργεί.
Σήμερα ζούμε σε μια εξίσου σκληρή ταξική κοινωνία. Σε επίπεδο κοινωνικής εξέλιξης όμως η ιστορία έχει αποδείξει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που υποστήριζε ο Μένανδρος. Οι “ταπεινοί” είναι αυτοί που με τον αγώνα τους πραγματοποιούν την “έφοδο στον ουρανό”, δηλαδή την κοινωνική τους απελευθέρωση. Όπως λέει και ο Μπέρτολ Μπρεχτ “αν δε νοιαστούν οι ταπεινοί γι αυτό που είναι ταπεινό ποτέ δε θα υψωθούν”.